1. Chế độ dinh dưỡng cho người bị tai biến quan trọng như thế nào ?
Trải qua cơn tai biến mạch máu não, cơ thể người bệnh phải tiêu tốn rất nhiều năng lượng và đối mặt với những tổn thương nặng nề khiến các hoạt động bị trì trệ, rối loạn. Chính vì vậy, dinh dưỡng với khả năng cung cấp dưỡng chất từ bên trong sẽ giúp cơ thể bổ sung đầy đủ nguyên liệu để kích thích, sản sinh và phục hồi phần nào các thương tổn.
1.1 Omega-3 Fatty Acids:
- Giúp giảm viêm, cải thiện sức khỏe tim mạch và giảm nguy cơ tai biến tái phát.
- Nguồn cung cấp: Cá hồi, cá thu, cá trích, hạt lanh, hạt chia, dầu hạt cải.
1.2 Chất xơ:
- Giúp kiểm soát lượng đường trong máu và cholesterol, hỗ trợ tiêu hóa và ngăn ngừa táo bón.
- Nguồn cung cấp: Rau xanh, trái cây, ngũ cốc nguyên cám, đậu lăng, yến mạch.
1.3 Vitamin D:
- Hỗ trợ sức khỏe xương, hệ miễn dịch và tim mạch.
- Nguồn cung cấp: Ánh sáng mặt trời, cá béo (cá hồi, cá thu), nấm, sữa tăng cường vitamin D.
1.4 Magnesium:
- Giúp điều hòa huyết áp và hỗ trợ chức năng thần kinh.
- Nguồn cung cấp: Rau lá xanh đậm (cải bó xôi, cải kale), hạt điều, hạnh nhân, đậu, ngũ cốc nguyên cám.
1.5 Vitamin B6 và B12:
- Hỗ trợ chức năng não và hệ thần kinh, đồng thời giúp ngăn ngừa thiếu máu.
- Nguồn cung cấp: Thịt nạc, cá, trứng, sữa, ngũ cốc nguyên cám, các loại đậu.
1.6 Chất đạm (Protein):
- Giúp tái tạo cơ bắp và hỗ trợ sự phục hồi sau tai biến.
- Nguồn cung cấp: Thịt nạc, cá, trứng, đậu phụ, các loại đậu, sữa không đường.
1.7 Vitamin E:
- Là chất chống oxy hóa, giúp bảo vệ tế bào khỏi hư hại và hỗ trợ sức khỏe tim mạch.
- Nguồn cung cấp: Hạt hướng dương, hạnh nhân, dầu oliu, bơ, rau lá xanh.
1.8 Folate (Vitamin B9):
- Giúp giảm mức homocysteine trong máu, từ đó giảm nguy cơ đột quỵ.
- Nguồn cung cấp: Rau lá xanh, đậu lăng, đậu xanh, cam, dâu tây.
1.9 Kali:
- Giúp điều hòa huyết áp, hỗ trợ chức năng cơ và thần kinh.
- Nguồn cung cấp: Chuối, khoai lang, bơ, cải bó xôi, nho khô.
1.10 Chất chống oxy hóa:
- Giúp giảm stress oxy hóa và bảo vệ tế bào não.
- Nguồn cung cấp: Các loại quả mọng (dâu tây, việt quất), quả nho, các loại hạt, trà xanh.
1.11 Acid folic:
- Giảm mức homocysteine trong máu, hỗ trợ chức năng tim mạch.
- Nguồn cung cấp: Rau lá xanh, cam, đậu lăng, đậu xanh.
. Polyphenols:
- Hỗ trợ sức khỏe tim mạch, giảm viêm và bảo vệ mạch máu.
- Nguồn cung cấp: Trà xanh, rượu vang đỏ (với lượng rất nhỏ), socola đen, các loại quả mọng.
Những chất dinh dưỡng này cần được kết hợp trong chế độ ăn uống hàng ngày để giúp người bị tai biến hồi phục nhanh chóng và giảm nguy cơ tái phát.
2. Thực phẩm nên ăn
- Rau xanh: Cải xanh, cải bó xôi, cải chíp… rất giàu chất chống Oxy hóa và chống viêm, giúp bảo vệ mạch máu và cải thiện chức năng não. Rau diếp cá và cải mầm cung cấp nguồn Acid folic và các dưỡng chất thiết yếu cho sự tái tạo tế bào não và cải thiện trí nhớ.
- Các loại hạt: Hạt hướng dương, hạt lanh, hạt óc chó, hạnh nhân… là nhóm thực phẩm giàu Omega-3 và vitamin E, giúp giảm viêm và bảo vệ mạch máu, giảm nguy cơ tái phát đột quỵ. Chúng cũng chứa nhiều chất béo không bão hòa và magiê, giúp kiểm soát Cholesterol và huyết áp.
- Các loại cá: Chế độ ăn cho người đột quỵ nên có các loại cá. Cá cung cấp nguồn axit béo không bão hòa Omega-3 giúp giảm viêm, cải thiện chức năng tim mạch và não. Cá hồi, cá mòi, cá trích, cá thu, cá ngừ… là một số loại cá nên có trong thực đơn cho người đột quỵ. (3)
- Trái cây: Trái cây chứa rất nhiều chất chống Oxy hóa, chất xơ và vitamin, có tác dụng kiểm soát đường huyết, bảo vệ mạch máu, duy trì sức khỏe tim và não.
- Các loại đậu: Đậu và các sản phẩm từ đậu giàu Protein thực vật, chất xơ và chất chống viêm. Các dưỡng chất này giúp kiểm kiểm soát Cholesterol, cải thiện sức khỏe tim mạch và hỗ trợ hệ tiêu hóa. Người bệnh có thể thêm đậu nành, đậu đen, đậu lăng và các sản phẩm từ đậu vào thực đơn cho người bị đột quỵ.
- Sữa: Sữa tách béo hoặc sữa hạt cung cấp nguồn Kali và Canxi dồi dào, có lợi cho việc kiểm soát huyết áp và phòng ngừa tái đột quỵ.
3. Thực phẩm cần hạn chế
- Thức ăn chứa Cholesterol cao: Cholesterol cao có thể gây tắc nghẽn động mạch và nguy cơ tái phát đột quỵ. Người bệnh cần hạn chế thịt bò, thịt cừu, thịt bê, lòng đỏ trứng… để bảo vệ sức khỏe.
- Đường: Sử dụng quá nhiều đường và thực phẩm chứa đường có thể dẫn đến tăng cân, béo phì. Đây là tiền đề cho các vấn đề về sức khỏe, bao gồm đột quỵ. Các thực phẩm người bệnh đột quỵ nên hạn chế là bánh kẹo, nước ngọt, nước tăng lực…
- Muối: Thêm quá nhiều muối vào món ăn có thể gây tăng huáp và tăng nguy cơ đột quỵ. Thay vì thêm muối, có thể sử dụng thảo mộc và các gia vị khác để tăng hương vị mà không làm ảnh hưởng đến sức khỏe người bệnh.
- Đồ uống chứa Caffein: Cafein có thể gây tăng huyết áp và nguy cơ tái phát đột quỵ. Ngoài ra tiêu thụ nhiều Caffein cũng khiến người bệnh trở nên lo lắng, căng thẳng và rối loạn giác ngủ. Những điều này có tác động không tốt đến quá trình hồi phục sau đột quỵ.